Pacjent:  siwy wałach, 14 lat

Objawy:

Właścicielka wezwała lekarza z powodu opuchlizny napletka. W trakcie wywiadu twierdziła, że koń już wcześniej miał niewielkiego czerniaka w tej okolicy oraz epizod opuchlizny, który ustąpił po około tygodniowym podawaniu środków przeciwzapalnych (Fenylbutazon ). Koń ma też skłonności do kolek.

W badaniu klinicznym po premedykacji z użyciem acepromazyny stwierdzono opuchnięty napletek oraz widoczne i wyczuwalne liczne guzowate zmiany koloru czarnego w rejonie nasady oraz kamienie w rejonie dystalnym.  Poza tym nie stwierdzono innych objawów.

Leczenie:  prącie zostało umyte z użyciem łagodnego środka myjącego, usunięto 3 kamienie średnicy około 3 cm, po czym prącie nasmarowano maścią z rivanolem. Jednorazowo podano dożylnie 20 ml Fenylbutazonu oraz zalecono dalsze podawanie tego leku per os (Equipalazone) – 2 saszetki dziennie.

Czerniak (melanoma) jest u siwych koni bardzo popularnym nowotworem – wg niektórych danych występuje u 75 – 85% siwków powyżej 15 r.ż. , a okolica narządów płciowych jest typową lokalizacją. Guzy nieuszypułowane są często złośliwe i dają przerzuty – często do jamy brzusznej, co powoduje powtarzające się nawroty kolek. Próby ich chirurgicznego usunięcia niejednokrotnie dają odwrotny od zamierzonego efekt „eksplozji”, czyli  nasilonego wzrostu przerzutów.

W opisanym powyżej przypadku nie zostało przeprowadzone badanie histopatologiczne wycinka guza ani bioptatu, ze względu na inwazyjność i koszt badania, a także niewielki wpływ diagnozy na dalsze leczenie konia – operacja nie była ani pożądana ze względu na możliwy wzmożony rozwój przerzutów, ani możliwa do akceptacji ze względów finansowych dla właścicielki. Diagnoza (melanoma) była w tym wypadku jednak wysoce prawdopodobna (maść, wiek, umiejscowienie, barwa guzków, opisane w wywiadzie nawroty kolek mogące wskazywać na rozwój przerzutów).  Właścicielka została poinformowana o możliwych następstwach choroby oraz poinstruowana, aby co kilka miesięcy czyścić prącie (zbyt częste drażnienie zmian nie jest wskazane).