Ronja -  koczkodan (Cercopithecus petaurista*) z Zoo Rostock

Małpka płci żeńskiej, wiek: 22 lata, masa ciała: 2,6 kg
Nowotwór macicy

Opiekunowie zauważyli znaczny spadek samopoczucia Ronji, brak apetytu i chęci do zabawy, izolację od stada. Następnie do objawów apatii doszła biegunka oraz wymioty.

Małpka trafiła do kliniki, gdzie w sedacji przeprowadzono badania.
Do sedacji użyto ketaminy i medetomidyny w dawkach po 0,1ml/kg.

Badanie kliniczne:

- błony śluzowe: bladoróżowe, CRT: 2 sek, napięcie skóry: prawidłowe, stan okrywy włosowej: w normie, brak pasożytów zewnętrznych, osłuchowo: prawidłowo, palpacyjnie: w brzuchu wyczuwalny guz/zgrubienie, krwisty wypływy z dróg rodnych;

Badanie krwi:
hematologiczne - średniego stopnia anemia, leukocytoza;
biochemiczne - podwyższony poziom mocznika i kreatyniny;

Badanie RTG w projekcji bocznej i strzałkowej:
w tyłobrzuszu widoczny powiększony obrys tkanek, o gęstości tkanek miękkich;

Badanie USG:
pęcherz moczowy wypełniony hetereoechogennym moczem (wykonano cystocyntezę - duża ilośc krwi w moczu); macica powiększona, ze zmianą guzowatą w przekroju ok. 4cm, niewielka ilość wolnego płynu w jamie brzusznej; obraz pozostałych narządów bez zmian.

Podjęto decyzję o wykonaniu ovariohisterectomii.
W premedykacji użyto ponownie mieszanki ketamina + ksylazyna w dawkach po 0,1 ml/kg, indukcja- propofol 1ml, następnie narkoza wziewna mieszanką izofluranu i tlenu.
Zabezpieczenie przeciwbólowe - metadon, metamizol (w kontynuacji meloxicam per os).
Antybiotykoterapia - w trakcie zabiegu amoksycylina i.v, bezpośrednio po zabiegu synulox, następnie w kontynuacji synulox p.o przez 7 dni.
Płynoterpia w czasie zabiegu - płyn wieloelektrolitowy 10 ml/h/kg

Zabieg:
W jamie brzusznej średnia ilość wolnego płynu zawierającego krew, otrzewna w okolicy macicy pokryta złogami włóknika; liczne zrosty między macicą a pęcherzem moczowym oraz między macicą a ścianą brzucha - rodzielono elektrochirurgicznie. Usunięto powiększoną macicę wraz z jajnikami. Guz skierowano do badania histopatologicznego. Przeciwbólowo bezpośrednio do jamy brzusznej podano lignokainę w dawce 0,1ml/kg. Zamknięto jamę brzuszną szwami wchłanianymi szwem śródskórnym oraz klejem tkankowym.
Małpka została na kilka dni odizolowana od stada w celu ułatwienia podawania leków oraz obserwacji jej stanu. Ze względu na liczne manipulacje przy pęcherzu moczowym ważna była kontrola oddawania moczu.
Po tygodniu małpka czuła się lepiej, apetyt wrócił do normy, mikcja bez niepokojących objawów.


*Cercopithecus petaurista
Małpa Starego Świata, z rodziny makakowatych, z gatunku koczkodanów zamieszkująca zachodnie wybrzeże Afryki (południowy obszar nad Zatoką Gwinejską, od Gwinei po Benin).

Samice osiągają wagę do 4 kg, samce do 6 kg. Żyją w stadach składających się z kilkudziesięciu osobników, większość grupy tworzą samice z młodymi. Żyją głównie w lasach, prowadząc dzienny tryb życia. Żywią się owocami oraz owadami. Jest to gatunek szeroko rozpowszechniony i liczny, nieznana jest wielkość populacji. W Czerwonej Księdze Zagrożonych Gatunków znajduje w grupie najmniejszego ryzyka, w konwencji CITES umieszczona w załączniku 2.
Na niektórych obszarach dozwolone jest polowanie na koczkodany w celu pozyskiwania mięsa (stanowi to największe zagrożenie, jeśli chodzi o liczebność populacji i jej wahania). Na szczęście małpki licznie zamieszkują także obszar dwóch parków narodowych, mianowicie Tai National Park na terenie Wybrzeża Kości Słoniowej oraz Digya National Park w Ghanie, co pozwala traktować je jako gatunek niezagrożony.