Produkcja mleka koziego na świecie
Koza była jednym z pierwszych udomowionych przez człowieka gatunkiem. Już w starożytnych osadach dostarczała ludziom mleka, mięsa i skór. Przydatność tego zwierzęcia nie ulega wątpliwości. W Hiszpanii jednak wiele ludzi utożsamia je z ubóstwem, jako,że kozy hodowane były w miejscach, w których niemożliwe było utrzymanie bydła, a co za tym idzie były to zazwyczaj tereny mało urodzajne. Właśnie dlatego osoby, które w dawnych czasach posiadały kozy, należały do niskiej klasy społecznej. Dodatkowo chów tych zwierząt, a ściślej ich zwyczaje żywieniowe, obwinia się za dewastację środowiska naturalnego w niektórych regionach. Teoria ta ma tak wielu zwolenników, jak przeciwników. Ci drudzy utrzymują, że dzięki tym zwierzętom możliwa była działalność hodowlana na terenach stepowo-pustynnych, przedstawiając je jako możliwość na przedłużenie użytkowości zdegradowanych terenów, a nie jako przyczynę ich spustynnienia.
Obecnie uznaje się kozy za zwierzęta niezastąpione w regionach suchych i piaszczystych, ale także w trudnych ze względu na swoje ukształtowanie, takie jak: skały, chłodne tereny wyżynne, czy też strefy tropikalne. W krajach, gdzie procent ubóstwa jest wysoki, a warunki życia trudne, kozy są podstawą do przeżycia, a utrzymująca się z nich rodzina często jest bezpośrednim konsumentem uzyskanych surowców. Kraje, w których znajduje się największa ilość kóz to Chiny (150 mln), Indie (154 mln), Pakistan (60 mln), Bangladesz( 50 mln). Odmienny charakter ma chów kóz w Europie, gdzie są źródłem utrzymania dla rolników, a otrzymane mleko jest sprzedawane lub służy do wyrobu dobrej jakości przetworów, których ceny są stosunkowo wysokie. Posiadanie kóz przestało być więc synonimem ubóstwa i odpowiada raczej przedsiębiorczemu rolnikowi, który produkuje zdrową żywność wysokiej jakości w sposób przyjazny dla środowiska naturalnego. Zmiana sposobu postrzegania produkcji mleka koziego jest zauważalna w danych statystycznych (FAO, 2012). Światowa produkcja mleka koziego w latach 1980-2010 wzrosła prawie o 10 milionów ton. W UE pogłowie kóz wynosi 13 mln, co stanowi 1,4% pogłowia światowego. Należy jednak zauważyć, że produkcja mleka koziego w UE stanowi 12% produkcji światowej, a zawdzięcza się to wyselekcjonowanym rasom i przemyślanym, zaawansowanym systemom produkcji. Przodownikiem w Europie jest Francja, która produkuje rocznie 645 mln litrów mleka, co zawdzięcza nowoczesnym i wydajnym systemom produkcji. Drugie miejsce zajmuje Hiszpania (507 mln litrów), która produkuje 25% mleka koziego w UE, posiadając ciągle dość wysoki procent ferm ekstensywnych. Rasy hiszpańskie odznaczają się wysokimi wartościami produkcji, odpornością na niekorzystne warunki i małymi wymaganiami żywieniowymi. Trzecia jest Grecja produkująca 470 mln litrów, przewyższając znacznie liczbą zwierząt dwa poprzednie państwa. Stada w Grecji utrzymywane są w sposób prymitywny i nie poświęca się uwagi na selekcję genetyczną, czy na układanie dobrze skomponowanych mieszanek paszowych, stąd produkcyjność przypadająca na jedną kozę jest bardzo niska. W krajach anglosaskich i na północy Europy kozy są dosyć nieliczne, jednakże stada (hodowane głównie intensywnie) odznaczają się wybitnymi zdolnościami produkcyjnymi. Zyskują na popularności przetwory mleka koziego, które mają bardzo dobre właściwości odżywcze, jak i niepodważalną jakość.
80% kóz w UE znajduje się na terytoriach Francji, Hiszpanii, Portugalii, Grecji i Włoch. Ciekawym przypadkiem jest Holandia, która jeszcze kilka lat temu posiadała bardzo nieliczną populację kóz, a obecnie dysponuje nowoczesną i wydajną infrastrukturą do produkcji mleka koziego, które stało się pożądaną przez Holendrów alternatywą dla mleka krowiego.
Kraj |
Pogłowie 1990 |
Pogłowie 2010 |
Produkcja mleczna 2010 (lts) |
Mleko/koza/rok[l] |
Leche/cabra/año (lts) |
Grecja |
5.347.827 |
4.850.000 |
470.000.000 |
96,9 |
96,9 |
Hiszpania |
3.663.314 |
2.933.800 |
507.000.000 |
205,2 |
205,2 |
Francja |
1.226.000 |
1.349.030 |
645.176.000 |
478,3 |
478,3 |
Włochy |
1.246.000 |
961.000 |
249.350.000 |
259,5 |
259,5 |
Portugalia |
857.000 |
444.000 |
26.818.000 |
60,4 |
60,4 |
Holandia |
70.000 |
352.000 |
17.900.000 |
507,3 |
507,3 |
Produkcja mleka koziego w Hiszpanii w liczbach:
-pogłowie w roku 2011 - 2.693.000 (w porównaniu z rokiem 2000 zmalało o 6,3%), produkcja jednak wzrosła o 15,5% co zawdzięcza się pracom selekcyjnym i postępowi technologicznemu;
-w roku 2010 wyprodukowano 507 mln ton mleka (z czego 43% produkowane w Andaluzji);
-dochód krajowy z produkcji mleka koziego w 2011 roku: 248,2 mln euro;
-dochód krajowy z produkcji mięsa koziego w 2011 roku: 61,4 mln euro;
HCM u psa??
Quinn - 13-letni samiec rasy Gordon Setter
Historia i badanie kliniczne
Quinn został przyjęty jako nagły wypadek - z powodu osłabnięcia i wymiotów. W jego historii była kulawizna kończyn tylnych (od 2007), utrata masy ciała (od 2012) i miękkie stolce (od 2012). Ma też kilka mas na swoimi ciele – na prawym ramieniu bocznym, w prawym regionie piersiowym i prawym kolanie zostały zdiagnozowane jako torbiele łojowe.
Badanie kliniczne wykazało tętno wyższe niż 200 bpm i jego EKG wykazało częstoskurcz komorowy w 250 bpm. Został podany bolus lidokainy, w wyniku którego zwolnił do 140 uderzeń na minutę (accelerated idioventricular rhythm). Przez noc wlew ciągły lidokainy CRI na 4 ml / godz . Następnie pacjent został skierowany na kardiologię do dalszych badań.
Badania
• biochemia, hematologia , T4, TSH , kortyzolu ( 03/03/14 ): umiarkowana anemia HCT 26 % ( 37-55 % ) . Rozmaz krwi wykazał słabą regenerację.
Azotemia : mocznik 26 nmol / l ( 2.5-8.5 ) i kreatyniny 185 umol / l ( 45-155 ). Wyraźna poprawa tych parametrów kolejnego dnia: mocznik 19 nmol / l ( 2.5-8.5 ) i kreatynina 156 umol / l ( 45-155 ).
Zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych : ALT 182 U / l ( < 90 ) , AST 406 U / l ( < 40 ) , Alk fosfin 557 U / l ( < 230 ) .
Łagodna hipoalbuminemia : ALB 24 U / L ( 29-36 ) .
T4 - podstawowa < 3,22 U / l ( 15-45 ) , TSH 0,113 U / l ( 0.01-0.69 ) ; prawdopodobnie zgodna z zespołem chorej eutyreozy.
Podstawowy Kortyzol : 96,6 U / l . normalny
• Profil krzepnięcia ( 03.04.13 ) : PT i KCCT normalny . Fibrynogen FDP i D -dimery nieznacznie zwiększone (prawdopodobnie wtórne do procesu zapalnego ) .
• CRP : 74,4 mg / ml ( < 10 ), wskazujące na stan zapalny.
180 ng/dl.">• troponina I: > 180 ng / dl . Bardzo wzrosła . Zgodne z ciężkim uszkodzeniem mięśnia sercowego ; Najprawdopodobniej spowodowane odcinkowym niedokrwieniem.
• Echo serca : Znacznie pogrubiała przegroda międzykomorowa i wolna ściany lewej komory. Nieprawidłowa echogeniczność mięśnia sercowego. Prawidłowa wielkość lewego przedsionka. Dobra funkcja skurczowa .
• Ciśnienie krwi we wstępnym badaniu: skurczowe 120 mmHg . Powtarzane pomiary ciśnienia krwi po zatrzymaniu lidokainy CRI wykazały umiarkowanego stopnia nadciśnienie skurczowe 200mmHg .
• USG jamy brzusznej : wątroba - niejednolity wygląd . Powiększenie śledziony i mały guzek 7,3 mm uwidoczniono na ogonie śledziony. BAC śledziony (próbki guza ze względu na lokalizację nie pobrano) nie wykazały żadnych nieprawidłowości . Miednica lewej nerki nieznacznie rozszerzona ( najprawdopodobniej ze względu na podanie płynów ). Normalne nadnercza.
• badanie neurologiczne : ataksja kończyn tylnych z deficytami propriocepcji w obu tylnych nóg. Niewielki ból / dyskomfort w ciągu kręgosłupa piersiowo-lędźwiowego .
• Zdjęcia rentgenowskie klatki piersiowej i kręgosłupa : brak dowodów na choroby przerzutowe lub niewydolność serca w badaniu radiologicznym klatki piersiowej . Brak oznak nowotworu lub choroby dyskowej.
• Badanie 03.03.14 okulistyczne krwotok z siatkówki oka prawego .
• Badanie ogólne moczu (cystocenteza ): SG 1.016 , krew+++, białko++ . Białko: stosunek kreatyniny 2,15 (wzrost ). Okazjonalnie WBC .
Diagnoza:
• Częstoskurcz komorowy
• Przerost mięśnia sercowego z nieprawidłową echogenicznoścą mięśnia sercowego
• Nadciśnienie tętnicze
• Podejrzenie glomerulonefropatii
• Możliwa niedoczynność tarczycy
• Ataksja kończyn tylnych z deficytem proprioceptywnym
Hospitalizacja i leczenie
Quinn otrzymał lidokaina CRI w ciągu pierwszych 36 godzin, które zkonwertowały częstoskurcz komorowy (szybkość > 200bpm ) do accelerated idioventricular rhythm z okresami rytmu zatokowego (~ 120bpm ), a następnie do rytmu zatokowego. Lidokaina CRI został zatrzymany w niedzielę rano 03.04.14 i od tego czasu jego serce utrzymuje rytm zatokowy .
Quinn był w stanie chodzić, choć oczywiste osłabienie i ataksja kończyn tylnych były obecne.
Leki podczas hospitalizacji:
1 . Lidokaina CRI ( 4ml/hr ) ..
2 . Cerenia . 3 ml SC SID .
3 . Omeprazol . 30mg powoli SID IV .
4 . Metronidazol . 300mg powoli IV przez 30 minut.
5 . Amlodypina . 2,5 mg PO BID .
Komentarz:
Quinn dobrze zareagował na leczenie częstoskurczu komorowego i nadciśnienia. Jest prawdopodobne, że wzrost troponiny I i zaburzenia echogeniczności mięśnia sercowego wystąpiły z powodu epizodu niedokrwienia mięśnia sercowego, jednak nie możemy wykluczyć naciekowej choroba mięśnia sercowego na tym etapie. Azotemia i białkomocz sugerują chorobę kłębuszków nerkowych. Jest możliwe, że choroba nerek spowodowało nadciśnienie tętnicze i wtórny do niego przerost mięśnia sercowego z epizodem niedokrwienia mięśnia sercowego, powodując przez to tachykardię komorową .
Leki do domu:
• Amlodopine 5mg - pół tabletki co 12 godzin.
• metronidazol 200 mg - jedna i pół tabletki co 12 godzin.
Następna wizyta: za tydzień;